Các tay đua “nghiệp dư” muốn trở thành một tay lái thực thụ không? Bạn chỉ cần thường xuyên leo lên yên xe và đạp thôi. Tuy nhiên, với mỗi lần luyện tập, khả năng đạp xe của các cua –rơ sẽ được cải thiện từng đáng kể.
Đồng thời, các tay đua “nghiệp dư” cũng cần phải gặp gỡ những tay lái thực thụ để nhận chia sẻ kinh nghiệm, và học hỏi một số thủ thuật của họ để bạn có thể phát triển một số kỹ năng nhất định trong thời gian ngắn.
Tránh đau cơ: Để tránh bị đau cơ và mệt mỏi, đừng khom vai. Hãy thỉnh thoảng nghiêng đầu sang hai bên để đề phòng cơ cổ bị cứng khi chỉ nhìn về 1 hướng. Tốt hơn: Thỉnh thoảng nên dừng xe và nhìn ngó qua lại để thưởng thức cảnh vật.
Cơ mông, cơ đùi: Việc di chuyển mông lùi ra sau hoặc trước yên xe có thể làm tác động đến nhiều nhóm cơ khác nhau, và giúp ích cho các chuyến đạp xe leo dốc đường dài, vì nó sẽ giúp cho các cơ thay phiên được nghỉ ngơi trong khi các cơ khác làm việc.
Đồng thời, hành động di chuyển ra trước làm tác động đến cơ đùi trước, và việc lùi về sau ảnh hưởng đến cơ gân kheo (nằm sau cơ đùi) và cơ mông.
Lưng làm điểm tựa: Đừng di chuyển phần trên cơ thể quá nhiều. Hãy để lưng làm điểm tựa; và cho xe đạp lắc lư sang 2 bên cùng phần dưới cơ thể của bạn.
Vai: Giữ cho vai luôn ở phía sau bánh trước. Đừng chòm tới và đặt trọng tâm vào bánh trước quá nhiều; điều này sẽ làm bạn khó kiểm soát tay lái và dễ làm nhỏng bánh xe sau.
Giảm tốc độ: Nếu bạn không kịp giảm tốc độ để tránh chướng ngại vật phía trước như đường ray hay ổ gà, hãy nhanh chóng nâng tay lái để
bật bánh trước lên. Bánh sau xe đạp vẫn có thể bị hỏng, hoặc nhẹ hơn là bị xẹp lốp. Va chạm ở bánh trước mang lại rủi ro dẫn đến tai nạn nhiều hơn, nên dù sao thì tình trạng bánh sau xẹp lốp vẫn tốt hơn.
Khom người: Hãy trượt lên phía trước và khom người khi bạn cảm thấy mệt. Chuyển sang líp nhỏ (nặng hơn) và đứng nghỉ trên bàn đạp một lúc sẽ giúp bạn tránh trường hợp bị cứng hông và lưng.
Thư giãn tay lái: Trên những đoạn đường bằng phẳng hay vỉa hè ít xe cộ, hãy để đôi tay của bạn thư giãn trên tay lái.
Ngoài ra, sẽ giúp làm giảm áp lực lên các cơ của bạn cũng như giảm độ rung động truyền từ mặt đường lên toàn cơ thể bạn.
Dễ hô hấp: Chiều dài tay lái nên tương xứng với chiều rộng của vai. Một tay lái đủ rộng sẽ giúp cho lồng ngực của bạn dễ hô hấp; tay lái hẹp hơn có xu hướng tạo khí động học giúp bạn đi nhanh hơn. Hãy chọn loại phù hợp với sở thích và cách thức đạp xe yêu thích của bạn.
Bôi trơn ông trục: Nếu bạn nghe một âm thanh lạ phát ra theo chu kỳ một vòng đạp, thì nhiều khả năng là âm thanh phát ra từ bàn đạp hơn là từ dây sên. Ở trường hợp này, đối với bàn đạp thường, bạn cần cho một ít dầu bôi trơn vào ống trục giữa thân bàn đạp.
Đối với bàn đạp clipless (bàn đạp sử dụng can), bạn cần vệ sinh sạch sẽ hết khu vực tiếp xúc miếng cleat (cả trên giày & trên bàn đạp); sau đó, xịt một lớp hoá chất chống ma sát (silicone spray) vào những điểm này, lau sạch phần dư ở bên ngoài & hãy chắc chắn là các chốt can/cleat đã được siết cẩn thận.
Nếu có tiếng kêu từ sên phát ra, nghĩa là bạn cần cho thêm dầu bôi trơn vào nó.
Kiểm tra xe: Nếu sên xe phát ra tiếng kêu bất thường thì có thể có một mắt sên nào đó bị ép quá chặt. Bạn có thể kiểm tra bằng cách quay ngược giò đạp bằng tay, đồng thời chú ý vào phần bánh răng điều hướng (pulley) trên cùi đề.
Mắt xích bị ép cứng sẽ nảy lên khi đi qua các pulley. Khi đã nhận biết được mắt xích này, bạn nắm ở hai đầu mắt xích, giữ & lắc theo phương ngang để mắt xích lỏng ra. Sau đó tra dầu vào.
Nhỏ dầu: Khi tiếng lách cách thỉnh thoảng bạn nghe được khi leo dốc hay chạy nước rút do việc cạ 2 căm, hãy nhỏ 1 giọt dầu lên mỗi chỗ giao nhau giữa hai căm.
Hãy kiểm tra tất cả các trường hợp: Tuy nhiên, bạn cũng đừng quá tin tưởng vào đôi tai của bạn. Bạn có thể tin chắc một âm thanh nào đó phát ra từ bộ giò đạp, nhưng thực tế, nó có thể phát ra từ rãnh yên xe của bạn. ĐIỀU 14: Khi bạn căng thẳng và cảm thấy cơ thể khó theo kịp tốc độ, hãy thử cách thở sau: Thay vì chủ động hít vào và bị động thở ra (như quy trình thường lệ); hãy làm ngược lại, chủ động đẩy không khí ra ngoài, và để không khí tự nhiên đi vào. Điểm cộng: Việc kích hoạt phổi của bạn làm điều này sẽ giúp bạn đạp xe ở tư thế ngồi thấp và vẫn duy trì giữ chiếc lưng thẳng.
Khi xuống dốc: hãy đạp xe đều để giữ xe ổn định hơn là thả dốc.
Chuyển tư thế: Bất cứ khi nào bạn chuyển tư thế từ đứng sang ngồi, hãy cho xe di chuyển lên trước vài inch (1″= 2.54cm) trước khi bạn ngồi xuống yên xe.
Kỹ năng dừng xe: Bất cứ khi nào dừng xe, hãy đặt chân trái xuống trước. Điều này giúp bạn tránh được dầu mỡ trên đĩa xe tặng bạn 1 hình xăm lên bắp chân bên phải của bạn.
Bóp thắng: Thông thường, bóp thắng trước sẽ nhanh chóng làm dừng xe hơn bóp thắng sau. Tuy nhiên, khi di chuyển trên đường bằng phẳng đặc biệt là đường trơn, bóp thắng trước sẽ dễ gây trượt bánh dẫn đến tai nạn. Tốt hơn hết, việc bóp mạnh thắng sau sẽ giúp cho bạn dễ kiểm soát xe hơn, và tránh các rủi ro trơn trượt.
Tư thế đạp xe: Luôn đạp xe trong tư thế khuỷu tay cong, cánh tay và vai thư giãn. Đúng tư thế sẽ không gây căng mỏi cơ, giúp cánh tay bạn hấp thụ các rung động thay vì phải truyền đi toàn bộ cơ thể.
Kỹ năng đi ngược gió: Đi ngược gió chắc chắn làm giảm tốc độ của bạn; nhưng đừng để điều đó phá hỏng ngày của bạn nhé. Chuyện nhỏ thôi, hãy giảm tốc độ, chỉnh đề líp nhẹ hơn, và hãy đạp xe một cách thư giãn.
Khuỷu tay: Thỉnh thoảng hãy nâng một tay lên và lắc nhẹ. Điều này giúp bạn thư giãn vai, khuỷu tay và kích thích máu chảy đến bàn tay giúp ngăn tình trạng bị tê tay.
Tránh tình trạng cơ mệt mỏi: Khi đạp xe liên tục, hãy thỉnh thoảng thả lỏng một chân của bạn – chỉ đơn giản là thả lỏng và để chân thẳng xuống, không tạo áp lực nào lên chân.
Nếu bị thương: Hãy đi tìm một nơi để lau rửa và khử trùng vết thương ngay. Sẽ ít đau hơn nếu làm sạch vết thương trong vòng 30 phút đầu sau vụ tai nạn, vì lúc này các dây thần kinh vẫn còn đang bị tê liệt sau vụ chấn thương.
Cách hồi phục khi đạp xe: Đừng dành cả ngày nghỉ ngơi sau một tuần đạp xe căng thẳng. Cách tốt nhất để hồi phục là vẫn đạp xe, nhưng chỉ đạp các chặn đơn giản với thời gian từ 30 đến 60 phút.
Tăng tuổi thọ của vỏ xe: Để tăng tuổi thọ của xe bằng cách chuyển đổi vỏ bánh trước và vỏ bánh sau. Bánh sau thường di chuyển gấp 2 lần bánh trước, nên hãy thay vỏ trước và sau mỗi 500 dặm (~804km) và như thế sẽ tăng được tuổi thọ của các vỏ xe.
Nâng yên: Nếu bạn bị đau đầu gối, hãy điều chỉnh nâng yên lên từng 2mm cho đến khi bạn không còn cảm giác đau nữa. Nếu bạn bị đau lưng, hãy chỉnh hạ yên thấp xuống.
Tê tay: Nếu bạn bị tê tay, nghĩa là bạn đang đặt quá nhiều trọng lượng trên đôi tay của bạn. Nâng tay lái hoặc chỉnh thấp cổ lái (hoặc làm cả hai). Bạn có thể kiểm tra yên xe đạp – xem góc yên có bị hướng xuống không, vì góc yên hướng xuống sẽ làm bạn trượt người ra phía trước.
Cách chỉnh tay lái: Hãy đảm bảo rằng yên xe bạn đang được để ngang đúng cách và không dốc. Nếu tay lái thấp, xương chậu của bạn có thể bị trượt xuống phía trước; vì vậy, hãy chỉnh tay lái cao hơn bằng cách chêm miếng đệm vào cổ lái. Bên cạnh đó, hãy kiểm tra yên ngồi bằng cách chọn lựa nhiều loại có kích cỡ khác nhau, độ cứng và hình dạng khác nhau.
Bạn có thể tham gia một sự kiện bao xa: Hầu hết những vận động viên đua xe đạp đều có thể đi xa gấp 3 lần hoặc lâu hơn gấp 3 lần so với mức trung bình các chuyến đi của họ.
Đừng thư giãn trước các sự kiện đạp xe quan trọng: Nếu bạn muốn nghỉ ngơi, hãy cho bản thân xả hơi trước ngày sự kiện 2 ngày, sau đó hãy luyện tập một vài chuyến đạp ngắn để đảm bảo bạn và chiếc xe đã được khởi động và sẵn sàng.
Điều chỉnh chiều cao của yên xe: Sau bất kỳ điều chỉnh nào liên quan đến chiều cao yên xe, chiều dài tay lái, cổ lái, hay thay thế miếng chêm cổ lái, bạn có thể cảm thấy không thoải mái trong một thời gian ngắn. Đừng lo lắng! Bạn sẽ quen dần sau một chuyến đạp xe ngắn.
Kỹ năng leo dốc: Khi phải leo dốc và cảm thấy cơ thể như nhấp nhô và sắp nhảy ra khỏi yên xe nhiều lần, hãy chuyển sang líp nặng hơn. Ngược lại, nếu bạn cảm thấy xe bị đung đưa qua lại, hãy chuyển sang líp dễ hơn. Việc điều chỉnh này sẽ giúp bạn giữ được cân bằng giữa năng lượng truyền đi và tốc độ đạp.
Bơm bánh xe: Hai cách đơn giản (nhưng thường bị bỏ qua) để tăng hiệu suất khi đạp xe: Bơm bánh trước mỗi chuyến đi và đảm bảo sên luôn được bôi trơn đúng cách.
Kỳ tiếp theo: 10 cách giúp xe đạp kéo dài tuổi thọ
Bài liên quan
- Góc kỹ thuật: Dầu khô hay ướt nên chọn loại gì cho xích xe
- Góc kỹ thuật: Hướng dẫn đơn giản cách chỉnh yên phanh và ghi đông
Xuân Hiền
