Trong hơn hai thập kỷ qua, bóng đá Việt Nam và Thái Lan luôn song hành trong những cuộc so kè ở cả cấp độ đội tuyển lẫn câu lạc bộ. Ở khía cạnh chuyên môn, khoảng cách đã được thu hẹp đáng kể, thậm chí Việt Nam từng vượt trội ở một số thời điểm. Nhưng nếu nhìn vào câu chuyện quản trị và tự chủ tài chính, V-League vẫn còn một khoảng cách dài để bắt kịp Thai-League.
Những cú “rơi tự do” vì thiếu tiền
Chỉ trong vài năm gần đây, V-League liên tục chứng kiến cảnh các CLB giải thể hoặc buộc rút lui vì không đủ kinh phí duy trì hoạt động. Mới đây nhất, CLB Quảng Nam – nhà vô địch V-League 2017 – đã phải tuyên bố ngừng tham dự giải, khiến ban tổ chức gấp rút tìm đội thay thế.
Câu chuyện này không hề mới. Ở các hạng đấu thấp hơn, tình trạng bỏ giải thậm chí diễn ra thường xuyên hơn, đôi khi theo “hiệu ứng domino”. Nguyên nhân cốt lõi vẫn là mô hình kinh doanh chưa bền vững: phần lớn CLB sống dựa vào ngân sách địa phương hoặc nguồn tài trợ lớn từ một vài doanh nghiệp. Khi “bầu sữa” này bị cắt, đội bóng gần như không còn đường lui.
Điều đáng nói, đây là thực trạng tồn tại suốt 25 năm kể từ khi bóng đá Việt Nam bước vào kỷ nguyên chuyên nghiệp.
Bài học từ Buriram và Thai-League
Tháng 7/2025, CLB Buriram United – nhà đương kim vô địch Thai-League – công bố con số khiến cả khu vực phải chú ý: 30.000 áo đấu bán ra chỉ trong mùa giải 2025/26, mang về hơn 25 triệu baht (xấp xỉ 20 tỷ đồng). Đây không phải thành tích cá biệt. Những đội bóng như BG Pathum United, Muangthong United hay Chiangrai United cũng đều tiêu thụ từ 10.000 đến 20.000 chiếc áo mỗi năm.
Làm được điều này, các CLB Thái Lan đã biến áo đấu thành sản phẩm văn hóa và thời trang đường phố, không chỉ dành cho cổ động viên mà còn hướng tới giới trẻ và cộng đồng nói chung. Họ đầu tư hệ thống bán hàng chính thức, cả online lẫn cửa hàng vật lý, đồng thời xây dựng thương hiệu CLB như một phong cách sống.
Kết quả là, chỉ riêng doanh thu bán áo đấu – sau khi trừ chi phí sản xuất và marketing – cũng giúp các CLB bỏ túi vài tỷ đồng mỗi mùa, góp phần giảm bớt áp lực tài chính và tái đầu tư cho đội bóng.
Chuyên môn không còn là rào cản
Ở góc độ chuyên môn, bóng đá Việt Nam không hề lép vế. Đội tuyển quốc gia vô địch ASEAN Cup 2024, U23 Việt Nam lập hat-trick vô địch giải U23 Đông Nam Á, và nhiều CLB Việt Nam đã thi đấu ngang ngửa trước các đối thủ Thái Lan. CAHN mùa trước từng khiến Buriram United phải rất vất vả mới giành chiến thắng ở giải vô địch Đông Nam Á.
Nhưng thành tích trên sân chỉ là một phần của bức tranh toàn cảnh. Khi mô hình kinh doanh, quản trị và phát triển thương hiệu chưa theo kịp, các CLB Việt Nam vẫn phải vật lộn với câu chuyện tài chính, loay hoay tìm nhà tài trợ và đối mặt với nguy cơ bỏ giải.
25 năm chuyên nghiệp – vẫn thiếu một hệ sinh thái bền vững
Sau 25 năm, V-League đã trưởng thành về mặt tổ chức, nâng tầm chất lượng chuyên môn và thu hút sự quan tâm của khán giả. Tuy nhiên, tính chuyên nghiệp ở khía cạnh thương mại và quản trị CLB vẫn chưa đạt chuẩn.
Thai-League cho thấy một con đường khác: lấy cộng đồng làm gốc, biến CLB thành một thương hiệu sống động và tạo ra nhiều nguồn thu từ bản quyền, bán vé, bán hàng lưu niệm, tài trợ đa tầng… để không phụ thuộc vào duy nhất một “nguồn sống”.
Nếu không sớm thay đổi, bóng đá Việt Nam sẽ tiếp tục chứng kiến cảnh các CLB “thăng hoa hôm nay, biến mất ngày mai” – và mỗi mùa giải lại gắn liền với nỗi lo bỏ cuộc.
V-League đã đi được một chặng đường dài nhưng để đứng vững, chúng ta cần học cách kiếm tiền và tồn tại độc lập như các CLB Thai-League. Khi bóng đá trở thành một ngành công nghiệp thực sự, câu chuyện tài chính sẽ không còn là “bóng ma” ám ảnh mỗi mùa giải.
Produced by EliteSports Hub – Elite Sports Editorial Team
Thực hiện bởi: EliteSports Hub – Nhóm biên tập Thể thao Đỉnh cao
