“CON ĐƯỜNG” – Triển lãm tranh dân gian với gần 100 tác phẩm nghệ thuật đặc sắc sẽ chính thức được giới thiệu đến công chúng vào ngày 8/10/2022 – 31/12/2022 tới đây tại Bảo tàng Hà Nội.
Thực hiện Nghị quyết số 09-NQ/TU ngày 22/2/2022 của Thành ủy Hà Nội về phát triển công nghiệp văn hóa trên địa bàn Thủ đô giai đoạn 2021- 2025, định hướng đến năm 2030, tầm nhìn đến 2045; nhằm phục hồi và bảo tồn những giá trị nghệ thuật dân gian xưa cũ, tạo nên dòng sản phẩm ấn tượng, từ ngày 07/10/2022 đến ngày 31/12/2022, Bảo tàng Hà Nội phối hợp với Latoa Indochine giới thiệu Triển lãm “CON ĐƯỜNG” tại Bảo tàng Hà Nội, Đường Phạm Hùng, phường Mễ Trì, quận Nam Từ Liêm, thành phố Hà Nội.
Triển lãm trưng bày gần 100 tác phẩm nghệ thuật được thực hiện bởi nhóm nghệ sĩ tại Latoa Indochine. Tất cả tác phẩm đều là đề tài tranh dân gian quen thuộc như Tranh Hàng Trống – Đông Hồ – Kim Hoàng nhưng được làm mới hoàn toàn trên chất liệu sơn mài khắc (kết hợp giữa sơn mài và khắc). Với cách thể hiện đặc biệt mới mẻ này, “CON ĐƯỜNG” hứa hẹn sẽ mang đến cho những người yêu nghệ thuật một góc nhìn thú vị, đầy sáng tạo về dòng tranh truyền thống của dân tộc, đồng thời, góp phần phát triển một nét văn hoá xưa lên tầm cao mới, hoà quyện giữa dân gian bình dị trong dòng chảy hiện đại, cấp tiến.
Triển lãm giới thiệu 3 nhóm tranh chính:
1. Tranh dân gian
Các đề tài tranh dân gian được ứng dụng, sáng tác với các màu sắc phong phủ. Như bức tranh Thần Kê làng tranh Kim Hoàng là một trong những tranh nổi tiếng đã được phục dựng, với ý nghĩa mang lại may mắn và có tác dụng trấn của xua đuổi ma quỷ. Trong mỗi bức tranh gà người ta khắc lên đó bài thơ mang tính chất bùa chú. Người xưa tin rằng, nếu dán 2 bức tranh gà trước của ma quỷ không dám đến quấy phá nữa.
2. Tranh danh nhân Nguyễn Trãi (1380-1442)
Trong triển lãm Bảo Tàng Hà Nội và Latoa Indochine cũng đã kết hợp thực hiện dự án chuyển thể bức tranh chân dung Nguyễn Trãi sang chất liệu sơn mài khắc, kích thước 106cm x 106cm đưa ra trưng bày. Dự án này được xã hội hóa 100% kinh phí.
3. Tranh Phật giáo
Ngoài ra trong lần triển lãm giới thiệu đến công chúng lần này, Bảo tàng Hà Nội và Latoa Indochine sẽ giới thiệu tới công chúng những bức tranh có cảm hứng từ Phật giáo.
Nhà nghiên cứu, họa sĩ Phan Ngọc Khuê sau khi khảo sát tại xưởng tranh ngày 17/9/2022 đã có những nhận định, đánh giá như sau: Tôi đánh giá cao dự án, các dòng tranh dân gian được thể hiện trên chất liệu sơn mài ta nên ngoài việc giới thiệu với công chúng trong và ngoài nước về các dòng tranh dân gian còn giới thiệu được về kỹ thuật làm tranh sơn mài cổ truyền.
Các bức tranh sơn mài thể hiện đề tài của các dòng tranh dân gian khác cũng đều thành công, khi giữ được hồn cốt nhưng khoác lên mình những sắc thái mới mà chất liệu sơn mài mới có thể đem lại. Những bức tranh sơn mài dát vàng, dát bạc tạo được các mảng màu đối lập và bắt sáng làm cho các bức tranh dân gian mang một hình ảnh mới sang trọng và giá trị hơn. Đây thực sự là một dự án bảo tồn và phát huy tranh dân gian có ý nghĩa, cần được nhân rộng, phát triển.
Đây là những sáng tác của các nghệ sĩ Latoa Indochine sau một thời gian dài tìm hiểu, nghiên cứu và sáng tác, thử nghiệm về tranh dân gian, sơn mài với trăn trở làm sao để giữ gìn, lan toả được di sản văn hoá mà cha ông để lại, đồng thời nâng tầm giá trị tranh dân gian Việt Nam trên chất liệu sơn mài khắc. Từ đó tạo tiền đề phát triển tranh dân gian trên sơn mài thành một sản phẩm văn hóa đặc sắc của Thủ đô.
Tranh sơn mài khắc là sự kết hợp sáng tạo và độc đáo của hai phương pháp làm tranh lâu đời là sơn mài (1930) và sơn khắc (1945). Mỗi tác phẩm trước hết được phác thảo, dùng công cụ khắc lõm từng chi tiết để tạo các nét đen như tranh dân gian truyền thống. Tiếp đó dùng then, cánh gián lên màu sơn mài, thếp vàng, thếp bạc,.. mỗi màu là một lớp, sau mỗi lớp là một lần mài. Toàn bộ công đoạn cho một tác phẩm phải lên tới 15-20 bước và mất khoảng 3 tháng hoàn thiện.
Chia sẻ về việc quyết định tổ chức triển lãm, ông Phạm Ngọc Long, Chủ tịch Latoa Indochine cho biết: “Đây là “hành trình” mà Latoa Indochine đã ấp ủ từ lâu, một hành trình được xây dựng bởi những con người yêu, trân quý nét đẹp văn hoá dân tộc. Đồng thời mong muốn giữ gìn giá trị văn hoá mỹ thuật, giá trị dân tộc, giá trị phong thuỷ ẩn chứa từng tác phẩm tranh dân gian xưa và nâng tầm lên một tầm cao mới trên chất liệu sơn mài khắc truyền thống. Bởi lẽ, không chỉ là một vật chất thông thường, hơn thế nữa, tranh dân gian còn là một trong những di sản văn hoá, lưu giữ và phản ánh sắc thái, phong tục, tập quán mỗi vùng miền trên dải đất hình chữ S.”
Ông Nguyễn Tiến Đà, Giám đốc Bảo tàng Hà Nội, đơn vị đồng tổ chức chia sẻ: “Đây là một sự kiện rất ý nghĩa góp phần quan trọng trong Dự án Bảo tồn tranh dân gian Việt Nam. Bảo Tàng Hà Nội & Latoa Indochine mong muốn đưa quý vị “đi đến tận cùng của truyền thống” trở về những ngày của hội hoạ dân gian xưa để ngắm nhìn, cảm nhận và trân quý một nét đẹp vang bóng một thời. Rồi sau đó, cùng nhau gìn giữ, lan tỏa trên chặng đường phát triển mạnh mẽ của thời cuộc”.
ANH THƯ
