Trí tuệ nhân tạo và Olympic: Góc nhìn từ những đại sứ trẻ toàn cầu

Thứ hai, 04/08/2025 - 17:38

Giữa lòng Olympia – cái nôi của Thế vận hội, hơn 175 đại biểu trẻ từ khắp thế giới đã hội tụ để cùng đặt ra một câu hỏi cấp thiết: Liệu trí tuệ nhân tạo (AI) sẽ nâng tầm thể thao hay làm lu mờ tinh thần Olympic?

Trong 12 ngày tranh luận sôi nổi tại Phiên họp Quốc tế lần thứ 65 dành cho các Đại sứ Olympic trẻ, diễn ra tại Học viện Olympic Quốc tế (Hy Lạp), trí tuệ nhân tạo không chỉ là một khái niệm công nghệ cao siêu mà đã trở thành chủ đề nóng bỏng – được mổ xẻ dưới lăng kính đạo đức, truyền thống và sự tiến hóa của thể thao hiện đại.

Sự kiện quy tụ hơn 175 đại biểu đến từ hơn 100 quốc gia – là những nhà lãnh đạo trẻ, đại sứ Olympic, vận động viên và nhà giáo dục thể thao. Chủ đề năm nay: “Phong trào Olympic và AI: Cơ hội và Thách thức” – đã mở ra những phiên thảo luận sâu sắc về cách AI đang, và sẽ, tác động đến tương lai Olympic trên nhiều cấp độ.

Trí tuệ nhân tạo và Olympic: Góc nhìn từ những đại sứ trẻ toàn cầu
Toàn cảnh buổi hội thảo tại Ancient Olympia

Khi AI không chỉ là công cụ

AI đã và đang thay đổi diện mạo thể thao toàn cầu:

  • Phân tích chiến thuật qua dữ liệu lớn,
  • Tối ưu hóa lịch trình luyện tập bằng thuật toán cá nhân hóa,
  • Công nghệ VAR, cảm biến chuyển động, mô phỏng thi đấu…

Tuy nhiên, điều khiến các đại sứ trẻ quan tâm không chỉ là “AI làm được gì?”, mà là “AI nên làm gì và không nên làm gì trong thể thao?”

“Nếu AI bắt đầu thay thế con người trong quyết định, cảm xúc, hay thậm chí là lựa chọn ai được tham gia thi đấu, liệu chúng ta có còn giữ được tinh thần Olympic – nơi con người chạm tới giới hạn bằng ý chí, chứ không phải bằng mã lệnh?” – một đại biểu từ Kenya chia sẻ.

Ba trục thảo luận lớn tại hội nghị

Giữ gìn bản sắc Olympic giữa thời đại số

Nhiều đại biểu nhấn mạnh rằng, Olympic không chỉ là thi đấu mà là lễ hội của văn hóa, nhân văn và đoàn kết. Việc lạm dụng AI – ví dụ như dựa hoàn toàn vào dữ liệu để lựa chọn VĐV xuất sắc nhất, hay sử dụng công nghệ mô phỏng để “thay thế” thi đấu thực – có thể làm loãng đi tinh thần của sự nỗ lực con người.

Đạo đức & tính công bằng

Một chủ đề nóng là AI có thể tạo bất công nếu không được kiểm soát kỹ lưỡng. Các hệ thống chấm điểm tự động trong thể dục dụng cụ, võ thuật hay thể thao biểu diễn – nếu thiên lệch theo thuật toán – có thể khiến kết quả không phản ánh đúng thực lực. Ngoài ra, quyền riêng tư của VĐV khi dữ liệu sinh học được thu thập bởi AI cũng là vấn đề cần được luật hóa.

Phiên thảo luận AI & Olympic diễn ra căng thẳng nhưng đầy trí tuệ

AI là cơ hội thu hẹp bất bình đẳng thể thao

Dù mang nhiều lo ngại, AI cũng được nhìn nhận như một công cụ mạnh mẽ để giảm khoảng cách giữa các nền thể thao. Các quốc gia đang phát triển có thể tiếp cận phương pháp huấn luyện hiện đại, phân tích kỹ thuật bằng ứng dụng đơn giản thay vì hệ thống đắt đỏ. AI cũng hỗ trợ người khuyết tật tập luyện và thi đấu hiệu quả hơn.

Tương lai nào cho Olympic trong kỷ nguyên AI?

Điểm đặc biệt của hội nghị lần này là góc nhìn trẻ trung nhưng giàu trách nhiệm. Các đại sứ không phản đối AI, mà khẳng định cần có một khung giá trị định hướng rõ ràng, trong đó:

  • AI hỗ trợ chứ không thay thế con người;
  • AI phục vụ công bằng, không tạo ra “ưu thế kỹ thuật” không hợp lệ;
  • AI đồng hành với giáo dục thể thao và thúc đẩy những giá trị cốt lõi của Olympic: Tôn trọng – Xuất sắc – Hữu nghị.

“Chúng tôi không thể ngăn công nghệ tiến lên, nhưng chúng tôi có thể chọn cách đưa Olympic tiến cùng công nghệ mà không đánh mất linh hồn của nó.” – một đại biểu đến từ Nhật Bản phát biểu tại phiên bế mạc.

AI + Olympic = Cộng sinh hay xung đột?

Phiên họp lần thứ 65 của Học viện Olympic Quốc tế cho thấy, giới trẻ không đứng ngoài cuộc trước làn sóng công nghệ. Họ không mù quáng tin vào AI, cũng không khước từ đổi mới. Họ chọn đối thoại, hiểu biết và đồng hành có điều kiện.

Trong khi thế giới bước nhanh vào kỷ nguyên số, Olympic – biểu tượng của nhân loại – sẽ cần chính những người trẻ này dẫn lối, để giữ cho ngọn lửa không tắt bởi lạnh lùng của dữ liệu, mà cháy sáng hơn bằng niềm tin và bản lĩnh của con người.

Ảnh: insidethegames

Produced by EliteSports Hub – Elite Sports Editorial Team

Thực hiện bởi: EliteSports Hub – Nhóm biên tập Thể thao Đỉnh cao

Trạng Nguyên tuổi 13 năm 2025

“Thắp Sáng Những Ngôi Sao Buổi Sớm” 2025 – Khi tài năng nghệ thuật trẻ tỏa sáng từ sân khấu trực tuyến

Trong hành trình nuôi dưỡng ước mơ nghệ thuật cho thế hệ trẻ, cuộc thi toàn quốc “Thắp Sáng Những Ngôi...
×