Podcast & Gen Z Việt: Khi âm thanh chữa lành tinh thần

Podcast tự phát triển bản thân không chỉ là xu hướng giải trí – mà đang trở thành một công cụ thiết thực giúp cải thiện sức khỏe tinh thần của Gen Z Việt Nam.

Nền tảng khảo sát & mục tiêu nghiên cứu

Một nghiên cứu công bố tháng 6 2024 của BiD UB (Bel‑Institut de Diffusion) tại xứ Catalonia tiến hành khảo sát với 9 podcast creator nội dung tự phát triển bản thân tại Việt Nam. Dữ liệu được thu thập qua phỏng vấn bán cấu trúc, nhằm tìm hiểu cách nội dung podcast ảnh hưởng tới sức khoẻ tâm thần của Gen Z Việt. Đây là nghiên cứu tiên phong trong bối cảnh chưa có nhiều chuyên gia sức khoẻ tâm thần khai thác podcast như một phương tiện giáo dục cảm xúc và hỗ trợ tâm lý tại Việt Nam.

Podcast tác động như thế nào đến Gen Z?

Kết quả cho thấy:

• Podcast phát triển bản thân giúp Gen Z cảm thấy được lắng nghe, thấy mình không cô đơn, tạo môi trường tâm lý an toàn.
• Cách tiếp cận tình cảm, dễ cảm thông, dễ gần tiếp thêm sức mạnh cho những bạn đang rơi vào trạng thái lo lắng, thiếu mục đích sống.
• Những chương trình podcast hay được chia sẻ rộng rãi qua cộng đồng Gen Z như một liệu pháp tâm lý không chính thức, độc lập với hệ thống trị liệu chuyên nghiệp.

Bối cảnh tâm lý của Gen Z Việt hiện nay

Việt Nam có hơn 78% dân số sử dụng Internet, với phần lớn người trẻ thường xuyên tiếp xúc mạng xã hội hơn 2 giờ/ngày. Nghiên cứu của BMC Public Health (2025) cho thấy 50% thanh thiếu niên đang gặp các dấu hiệu căng thẳng tâm lý liên quan đến cách sử dụng mạng xã hội và điều kiện xã hội – môi trường mà podcast cung cấp nội dung tích cực phản xạ hiệu quả để đối thoại với áp lực đó.

Ngoài ra, báo cáo của Advertising Vietnam (2024) hé lộ khoảng 40% Gen Z và Millennials người Việt thường xuyên cảm thấy căng thẳng, trong khi khoảng một nửa đánh giá sức khỏe tâm thần ở mức trung bình hoặc kém. Áp lực công việc dài giờ, thiếu linh hoạt, thiếu cân bằng cuộc sống là nguyên nhân lớn gây stress tâm lý.

Tại sao Gen Z chọn podcast tự phát triển bản thân?

Gen Z có nhu cầu nâng cao tinh thần, học cách quản lý lo âu, xây dựng growth mindset – và podcast là kênh dễ tiếp cận, không định kiến, không cần chi phí cao. Các creator thường là người trẻ chia sẻ câu chuyện cá nhân theo cách chân thực và gần gũi, từ đó tạo cộng đồng nhỏ đồng cảm và hỗ trợ tinh thần.

Gen Z Việt cũng đang thúc đẩy mô hình “ngắt kết nối có chọn lọc” – giảm thời gian sử dụng mạng xã hội, tăng thời gian dành cho âm thanh có ý nghĩa và giáo dục bản thân.

5. Xu hướng thị trường & tác động thực tiễn

• Thị trường sức khỏe tâm thần Việt Nam dự kiến tăng trưởng tới năm 2028, được thúc đẩy bởi Gen Z – nhóm sẵn sàng tiếp cận các giải pháp tâm lý kỹ thuật số, bao gồm podcast, ứng dụng trị liệu, chatbot tự trợ giúp.
• Podcast đang là hình thức nội dung dễ tiêu thụ với Gen Z: có thể nghe khi đi làm, đi học, thư giãn – đồng thời dễ thi vị hóa những chủ đề tâm lý phức tạp thành bài học nhẹ nhàng.
• Podcast tự phát triển bản thân đang trở thành một “liệu pháp mềm” hiệu quả cho Gen Z Việt — vừa giảm cảm giác cô đơn, vừa cung cấp kỹ năng quản lý stress và phát triển bản thân. Trong bối cảnh thiếu hụt dịch vụ trị liệu chính thức, podcast là công cụ hiện đại mà thế hệ trẻ đang tận dụng để tự chữa lành và tìm thấy cộng đồng đồng cảm.

Produced by Life360 Hub – Life & Culture Editorial Team

Thực hiện bởi: Life360 Hub – Nhóm biên tập 360° Cuộc sống