Tỷ lệ lãnh đạo doanh nghiệp từ phụ nữ
Theo VCCI và RMIT (tháng 3 2025), hơn 20% doanh nghiệp tại Việt Nam hiện do phụ nữ điều hành; con số này dự kiến đạt 30% vào năm 2030.
Trong khối doanh nghiệp vừa và nhỏ, phụ nữ làm chủ chiếm trên 20%, còn 51% doanh nghiệp có phụ nữ tham gia sở hữu.
Đặc biệt, trong các doanh nghiệp vừa và nhỏ, 98,9% do phụ nữ điều hành và hơn 61% hoạt động trong lĩnh vực dịch vụ.
Quy mô và phân bố
Phần lớn các doanh nghiệp nữ lãnh đạo là siêu nhỏ hoặc nhỏ, với quy mô khiêm tốn.
Tỷ lệ tăng trưởng từ 21% (năm 2011) lên 24% (2018) cho thấy xu hướng tăng ổn định nhưng vẫn thấp hơn kỳ vọng.
Rào cản chính
Thiếu vốn & tiếp cận tài chính
Khảo sát của IFC năm 2017 ghi nhận khoảng 1,19 tỷ USD thiếu hụt vốn cho WSMEs (do phụ nữ làm chủ) tại Việt Nam.
Báo cáo VCCI năm 2020 cho biết 1/3 doanh nghiệp do phụ nữ lãnh đạo gặp khó khăn lớn trong tiếp cận tín dụng.
Thiếu kỹ năng thực tiễn và đào tạo thích hợp
Nghiên cứu của RMIT đăng trên Journal of Small Business and Enterprise Development chỉ ra rằng các chương trình đào tạo hiện nay quá lý thuyết, thiếu kỹ năng đàm phán, lập kế hoạch chiến lược và công nghệ số.
Ở các vùng nông thôn và đô thị, kỹ năng số yếu kém khiến nhiều người kinh doanh khó tham gia thương mại điện tử; 30,7% phụ nữ khu vực MSME làm việc hơn 48 giờ/tuần.
Định kiến giới và trách nhiệm gia đình
Nhiều phụ nữ khẳng định bị định kiến xã hội làm giảm thẩm quyền, thậm chí bị khách hàng nghi ngờ vai trò chủ doanh nghiệp.
Áp lực cân bằng giữa công việc và gia đình là rào cản lớn trong lãnh đạo doanh nghiệp.
Giải pháp từ RMIT & VCCI
Đào tạo chuyên biệt và kỹ năng ngành
Cần chương trình đào tạo thiết thực: kỹ năng đàm phán, số hóa, lập kế hoạch chiến lược; ưu tiên theo ngành như tư vấn, du lịch, bán lẻ.
Kết hợp đào tạo STEM và khởi nghiệp, bắt đầu từ giáo dục phổ thông để xây dựng tư duy kinh doanh sớm.
Phát triển nền tảng tài chính và quỹ nữ
Khuyến nghị thiết lập ứng dụng/ nền tảng tập trung cung cấp thông tin vốn cho phụ nữ.
Học theo mô hình như WAVES (ASEAN–Thái Bình Dương) hay Mahila Money (Ấn Độ); RMIT chỉ ra cần tích hợp phù hợp với bối cảnh Việt Nam.
Mạng lưới cố vấn và tăng trải nghiệm thực tế
Khuyến khích mạng lưới cố vấn toàn cầu, ví dụ HerVenture đã hỗ trợ hơn 25.000 nữ doanh nhân tại Việt Nam.
Các vườn ươm doanh nghiệp do nhà nước dẫn dắt nên ưu tiên hỗ trợ nữ doanh nghiệp, kết hợp cố vấn & hỗ trợ trực tiếp.
Hành động thay đổi văn hóa và chính sách
Đẩy mạnh truyền thông về nữ lãnh đạo để giảm định kiến; đưa chính sách cân bằng giới vào môi trường doanh nghiệp.
Khuyến khích chính quyền triển khai chính sách hỗ trợ gia đình, như chăm sóc trẻ em, để phụ nữ yên tâm cống hiến.
Nhà nước đặt mục tiêu: đạt 27% doanh nghiệp do nữ lãnh đạo vào năm 2025, 30% vào năm 2030 theo Chiến lược Quốc gia Bình đẳng Giới 2020–2030.
Việt Nam đang chứng kiến sự chuyển mình với tỷ lệ phụ nữ lãnh đạo đạt 20–30%, nhưng vẫn còn nhiều thách thức: tài chính, kỹ năng thực tiễn, định kiến xã hội và áp lực gia đình. RMIT và VCCI đã chỉ rõ những lỗ hổng quan trọng và đề xuất chuẩn hóa chương trình đào tạo, hỗ trợ tài chính chuyên biệt, mạng lưới cố vấn quốc tế, cũng như thay đổi văn hóa để phát triển bền vững dòng nữ lãnh đạo doanh nghiệp đến năm 2030.
Produced by Life360 Hub – Life & Culture Editorial Team
Thực hiện bởi: Life360 Hub – Nhóm biên tập 360° Cuộc sống
