Olympic – nơi Nhật Bản từng viết nên “phép màu”
Trong lịch sử hiện đại, Nhật Bản từng biến Olympic thành biểu tượng cho sự hồi sinh quốc gia. Năm 1964, Thế vận hội Tokyo đã đưa hình ảnh một đất nước từng tan hoang sau Thế chiến II trở thành biểu tượng của “phép màu kinh tế Nhật Bản”. Những chuyến tàu Shinkansen đầu tiên, hạ tầng hiện đại, cùng tinh thần kỷ luật và sáng tạo đã tạo ấn tượng mạnh mẽ với thế giới, khẳng định vị thế Nhật Bản trên bản đồ toàn cầu.
Từ thành công đó, Nhật Bản đặt nhiều kỳ vọng vào Olympic Tokyo 2020, mong muốn tái hiện sức mạnh mềm của dân tộc trong bối cảnh cạnh tranh quốc tế ngày càng khốc liệt. Nhưng rồi đại dịch COVID-19 đã biến giấc mơ thành cơn khủng hoảng.
Lễ khai mạc Olympic Tokyo 2020 trên sân vận động Olympic ở Tokyo, Nhật Bản, ngày 23/7/2021.
Tokyo 2020 – Olympic trong bóng tối
Khác với Bắc Kinh 2008 – nơi Trung Quốc tận dụng để phô diễn sức mạnh, Olympic Tokyo 2020 diễn ra trong hoàn cảnh chưa từng có: không khán giả, trì hoãn một năm, tổ chức giữa tâm dịch toàn cầu.
Dù Nhật Bản đã đầu tư hơn 15 tỷ USD cho sự kiện (theo Reuters), nhưng phần lớn lợi ích kinh tế – du lịch – quảng bá đều tan biến.
Không khí lễ hội bị thay thế bởi sự dè dặt, thậm chí phản đối của dư luận trong nước. Các cuộc khảo sát thời điểm đó cho thấy đa số người dân Nhật phản đối tổ chức Olympic, lo ngại rủi ro dịch bệnh và gánh nặng tài chính.
Khi quyền lực mềm không còn cộng hưởng
Tokyo 2020 phơi bày giới hạn của quyền lực mềm: khi bối cảnh xã hội – y tế – kinh tế không thuận lợi, một sự kiện thể thao dù có tầm vóc toàn cầu cũng khó đạt hiệu quả chiến lược.
Thay vì trở thành “cú hích tinh thần” như năm 1964, Olympic Tokyo 2020 lại khiến Nhật Bản phải đối diện với câu hỏi: liệu còn cần thiết chạy đua đăng cai những sự kiện thể thao khổng lồ, trong khi chi phí quá cao và rủi ro quá lớn?
Di sản còn lại – không phải ánh hào quang
Dù Tokyo 2020 không mang đến hiệu ứng quyền lực mềm như mong đợi, Nhật Bản vẫn để lại một số dấu ấn:
Tuy nhiên, so với kỳ vọng, Tokyo 2020 vẫn bị coi là một “thế vận hội mất mát” – mất cơ hội quảng bá, mất niềm tin xã hội, và mất đi khả năng nhân đôi phép màu 1964.
Bài học chiến lược từ Tokyo 2020
Từ câu chuyện của Nhật Bản, một thông điệp quan trọng được rút ra:
👉 Olympic không chỉ cần đầu tư hạ tầng và công nghệ, mà còn phụ thuộc vào sự đồng thuận xã hội và bối cảnh toàn cầu.
Nếu thiếu hai yếu tố này, quyền lực mềm dễ biến thành khủng hoảng uy tín.
Tokyo 2020 nhắc nhở thế giới rằng: trong kỷ nguyên nhiều biến động, đăng cai Olympic không chỉ là vinh quang, mà còn là một canh bạc lớn về chiến lược quốc gia.
Produced by EliteSports Hub – Elite Sports Editorial Team
Thực hiện bởi: EliteSports Hub – Nhóm biên tập Thể thao Đỉnh cao
