Trong kỷ nguyên mà phát triển bền vững không còn là một lựa chọn mà là một mệnh lệnh toàn cầu, thể thao – vốn được xem là sân chơi của tinh thần và thể chất – đang được trao một vai trò mới: chất xúc tác cho những thay đổi tích cực ở cấp địa phương. Mới đây, Ủy ban Olympic Quốc tế (IOC) đã có bước đi chiến lược khi ký kết tham gia Nền tảng đối tác về địa phương hóa các Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDGs), một sáng kiến của Chương trình Định cư con người Liên Hợp Quốc (UN-Habitat) và Bộ Môi trường và An ninh Năng lượng Ý.
Từ lễ ký kết đến những cam kết chiến lược
Lễ ký kết diễn ra tại Diễn đàn chính trị cấp cao về phát triển bền vững tại Ý, với sự hiện diện của bà Laura Chinchilla – thành viên IOC, cựu Tổng thống Costa Rica – người đang đảm nhận vai trò tiên phong trong việc lồng ghép thể thao vào chính sách phát triển toàn diện.
Theo IOC, mục tiêu của việc tham gia nền tảng này không chỉ dừng ở cấp vĩ mô, mà còn nhằm mở rộng tác động thực chất của thể thao đến từng cộng đồng địa phương, thông qua các chính sách cụ thể và hành động thiết thực.
Bốn trụ cột chiến lược: Thể thao gắn với dữ liệu, quy hoạch và đầu tư xã hội
Tại diễn đàn, bà Chinchilla nhấn mạnh bốn lĩnh vực hành động then chốt:
Từ lý thuyết đến thực tiễn: Sức mạnh đo lường được của thể thao
Những con số không biết nói dối. Một nghiên cứu được trích dẫn tại sự kiện cho thấy: mỗi đô la đầu tư vào thể thao có thể mang lại lợi ích xã hội từ 3 đến 124 đô la, tuỳ theo mức độ và phạm vi triển khai. Bà Chinchilla nhấn mạnh, đây không phải là lý thuyết lý tưởng mà là kết quả từ các mô hình thực tế đã được kiểm chứng.
Một ví dụ tiêu biểu là Thế vận hội mùa hè Paris 2024, mang lại lợi ích kinh tế ròng ước tính 9 tỷ đô la, đồng thời đạt được mức giảm 55% lượng khí thải carbon – một cột mốc bền vững chưa từng có tiền lệ trong lịch sử Olympic.
Chiến lược toàn cầu Olympism365 – với hiện diện tại 175 quốc gia – cùng với sự phát triển của Quỹ Tị nạn Olympic cũng đã cho thấy thể thao có khả năng vượt qua biên giới địa lý và rào cản chính trị để kết nối con người và tái thiết cộng đồng.
Thể thao – không chỉ là thành tích, mà là hạ tầng xã hội
Sự kiện tại Ý đánh dấu một bước ngoặt trong cách nhìn nhận thể thao. Không còn đơn thuần là cuộc chơi của huy chương hay bảng thành tích, thể thao nay là nền tảng hạ tầng xã hội – nơi khơi nguồn đổi mới, thúc đẩy hòa nhập xã hội, giảm chi phí y tế và nuôi dưỡng năng lượng tích cực từ cấp địa phương.
Thậm chí, tại Hội nghị Tài chính G7 vào tháng 10/2024, các Bộ trưởng đã thông qua Tuyên bố Pescara, nhấn mạnh việc đầu tư vào hệ sinh thái thể thao như một phần không thể tách rời của các chiến lược phát triển bền vững. Còn tại Hội nghị thượng đỉnh tài chính chung ở Cape Town (2/2025), Diễn đàn đầu tư Thể thao đầu tiên đã chính thức ra mắt, mở đường cho một dòng vốn mới hướng đến lĩnh vực từng bị đánh giá là “thiếu tính ưu tiên” trong phát triển quốc gia.
Một “cuộc cách mạng yên lặng” đang bắt đầu từ sân chơi
Việc IOC tham gia nền tảng địa phương hóa SDGs là minh chứng rõ ràng cho một xu hướng phát triển mới: thể thao trở thành nền tảng chuyển đổi xã hội mang tính hệ thống. Khi thể thao được nhìn nhận không chỉ bằng số bàn thắng hay thành tích cá nhân, mà còn bằng số lượng cộng đồng được cải thiện, chỉ số hạnh phúc gia tăng hay khí thải được cắt giảm, thì đó chính là lúc thể thao bước vào một chương mới của nhân loại – chương của trách nhiệm và chuyển hóa.
Produced by EliteSports Hub – Elite Sports Editorial Team
Thực hiện bởi: EliteSports Hub – Nhóm biên tập Thể thao Đỉnh cao
