Trong kỷ nguyên số, trí tuệ nhân tạo (AI) không còn là khái niệm xa lạ. Nó hiện diện ở khắp nơi: trong điện thoại thông minh, trong hệ thống xe tự lái, trong những bản nhạc được tạo tức thì hay những bức tranh “ảo” mà chỉ vài giây trước đó chưa từng tồn tại. Tuy nhiên, điều đáng chú ý là AI không chỉ dành cho các chuyên gia công nghệ, mà còn trở thành người bạn đồng hành của học sinh, sinh viên, những người yêu thích nghệ thuật và sáng tạo. Chính trong bối cảnh ấy, lớp học “Sáng tạo truyện tranh bằng AI” xuất hiện như một mô hình giáo dục mới mẻ, kết hợp giữa công nghệ và nghệ thuật, tạo ra sức hút đặc biệt với giới trẻ.
AI – từ công cụ công nghệ đến “trợ thủ” nghệ thuật
Nếu trước đây, để vẽ nên một bộ truyện tranh, học sinh phải dành hàng giờ cho phác thảo nhân vật, dựng bối cảnh, sắp xếp khung hình…, thì nay, với sự hỗ trợ của AI, quá trình đó trở nên nhanh chóng và dễ tiếp cận hơn rất nhiều. Chỉ với vài dòng lệnh, người học có thể tạo ra nhân vật với đủ phong cách, bối cảnh từ đời thực đến viễn tưởng, thậm chí cả những storyboard chuyên nghiệp. Thế nhưng, lớp học không dừng lại ở việc “nhấn nút” để AI làm thay. Ý nghĩa quan trọng nhất là học sinh biết cách khai thác AI như một công cụ, chứ không phụ thuộc hoàn toàn vào nó. Từ đó, các em học được cách điều chỉnh, sáng tạo thêm dấu ấn cá nhân, biến sản phẩm từ “cái chung” thành “cái riêng”.
Khơi dậy trí tưởng tượng và năng lực kể chuyện
Một điểm nhấn khác của lớp học là rèn luyện tư duy sáng tạo và kỹ năng kể chuyện. Truyện tranh vốn không chỉ là những khung hình đẹp mắt, mà còn cần cốt truyện logic, nhân vật cá tính và cao trào lôi cuốn. Thông qua việc viết lời thoại, xây dựng tình huống, giải quyết xung đột, học sinh học cách trình bày ý tưởng mạch lạc, thuyết phục – những kỹ năng quan trọng cho cả học tập lẫn đời sống. Có thể nói, đây chính là sự kết hợp độc đáo: dùng AI để “mở khóa” trí tưởng tượng, đồng thời dùng trí tưởng tượng để định hướng cho AI.
Khi công nghệ trở thành “đồng minh” thay vì mối lo
Nhiều phụ huynh thường lo ngại rằng con em mình dành quá nhiều thời gian trước màn hình, bị cuốn vào game hoặc mạng xã hội. Thế nhưng, lớp học truyện tranh bằng AI đã cho thấy một hướng đi khác: biến công nghệ thành môi trường học tập tích cực và an toàn. Thay vì tiêu thụ nội dung thụ động, học sinh trực tiếp tạo ra sản phẩm mang dấu ấn cá nhân, kết nối với bạn bè cùng sở thích, và đặc biệt là có thể chia sẻ với cha mẹ, thầy cô. Một cuốn truyện tranh “tự tay làm lấy” không chỉ là kết quả của một buổi học, mà còn là cầu nối thế hệ: cha mẹ nhìn thấy sự trưởng thành trong sáng tạo, con cái cảm nhận được sự ghi nhận từ gia đình.
Hành trang kỹ năng cho thời đại 4.0
Ý nghĩa lâu dài của mô hình lớp học này không chỉ nằm ở sản phẩm cụ thể là một cuốn truyện tranh, mà ở hệ kỹ năng toàn diện mà học sinh được trang bị. Đó là khả năng viết kịch bản sáng tạo, biết sử dụng AI hiệu quả, biết kết hợp công nghệ với nghệ thuật, đồng thời rèn luyện tư duy logic, giải quyết vấn đề, làm việc nhóm. Những kỹ năng ấy là hành trang thiết yếu cho thế hệ trẻ trong bối cảnh chuyển đổi số – nơi sáng tạo và công nghệ luôn gắn bó mật thiết.
Những người mở lối cho lớp học
Đằng sau ý tưởng về lớp học “Sáng tạo truyện tranh bằng AI” là tâm huyết và sự kết hợp của những giảng viên, nhà nghiên cứu trẻ, vừa có nền tảng học thuật vững vàng, vừa giàu trải nghiệm thực tiễn. Họ không chỉ giảng dạy, hướng dẫn kỹ năng, mà còn đồng hành cùng học sinh trong hành trình biến công nghệ thành công cụ sáng tạo.
Cô Trần Thu Quỳnh – giảng viên Khoa Xuất bản, Học viện Báo chí và Tuyên truyền – là một trong những gương mặt tiêu biểu. Từng có hơn mười năm làm biên tập viên tại Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật trước khi gắn bó với giảng đường, cô Quỳnh mang đến cho lớp học một tầm nhìn gắn liền giữa lý thuyết xuất bản và thực tiễn truyền thông. Các nghiên cứu của cô về xuất bản điện tử, sách nói, thương hiệu nhà xuất bản trong thời đại 4.0 đã góp phần định hình hướng tiếp cận mới cho lớp học, nơi công nghệ không chỉ là công cụ mà còn là phương thức đổi mới tư duy nghệ thuật. Với vai trò sáng lập, cô Quỳnh được xem như “người kiến tạo nền móng”, giúp lớp học đặt ra những chuẩn mực học thuật và tính ứng dụng lâu dài.
Anh Trần Thọ Xương – hiện công tác tại Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển Trường phổ thông Công nghệ giáo dục (Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam) – trực tiếp tham gia giảng dạy. Xuất thân từ chuyên ngành Xuất bản, anh Xương không chỉ có kinh nghiệm thực tiễn trong biên tập, tổ chức xuất bản sách giáo dục, mà còn là tác giả của nhiều công trình khoa học và sách tham khảo dành cho học sinh tiểu học, trung học. Đặc biệt, loạt tài liệu giáo dục địa phương và bộ sách Tiếng Việt (dành cho buổi học thứ hai) do anh tham gia biên soạn đã khẳng định năng lực chuyên môn và sự am hiểu về nhu cầu học tập của học sinh. Với lớp học truyện tranh bằng AI, anh Xương được ví như “người truyền lửa”, đưa kiến thức chuyên ngành xuất bản hòa quyện cùng ngôn ngữ nghệ thuật, giúp học sinh hiểu sâu và vận dụng sáng tạo.
Sự kết hợp giữa kinh nghiệm giảng dạy, nghiên cứu của cô Trần Thu Quỳnh và sức trẻ, năng động của anh Trần Thọ Xương đã tạo nên một “bộ đôi” giàu uy tín. Chính họ là những người đặt viên gạch đầu tiên, mở ra cánh cửa để học sinh bước vào thế giới mới mẻ của AI và nghệ thuật truyện tranh – một không gian vừa mang tính công nghệ, vừa giữ trọn tinh thần sáng tạo.
“AI mở cánh cửa sáng tạo” không chỉ là khẩu hiệu mà đang trở thành hiện thực trong từng lớp học mới mẻ như lớp “Sáng tạo truyện tranh bằng AI”. Đây không chỉ là nơi để học sinh vui chơi, thử sức với công nghệ, mà còn là không gian giáo dục ý nghĩa, nơi các em vừa rèn luyện tư duy, vừa nuôi dưỡng đam mê nghệ thuật, vừa học cách biến công nghệ thành công cụ phục vụ cho trí tưởng tượng. Có thể nói, những lớp học như thế này chính là minh chứng rõ ràng cho việc: AI + trí tưởng tượng của con người = những giá trị sáng tạo không giới hạn.
Trần Xương
