“Tế Bào Khởi Nguyên” – Hướng tiếp cận mới trong điều trị ung thư

Liệu cách chúng ta nghiên cứu ra các phương pháp để điều trị ung thư có đúng hay không? Liệu việc chúng ta cố gắng theo đuổi điều trị ung thư ở giai đoạn muộn có đúng hay không? Còn có cách nào khác không?

“Sử dụng lối viết dễ đọc, dễ hiểu để diễn giải kiến thức chuyên sâu, Azra Raza đã làm thay đổi cách hàng triệu người nói chuyện về bệnh ung thư nhiều năm qua và sẽ còn tạo ra ảnh hưởng rộng rãi trong nhiều thập kỷ tới”, Siddhartha Mukherjee, tác giả best sheller “Hoàng đế của bách bệnh” đã chia sẻ nhận xét của mình về “Tế Bào Khởi Nguyên” như vậy.

Điều quan trọng nhất ở đây là: “Tế Bào Khởi Nguyên” là một trong số hiếm hoi các cuốn sách viết về ung thư đưa ra phân tích về ung thư trên từng ca bệnh cụ thể. Azra Raza quan niệm rằng “nói về ung thư như một căn bệnh giống như bảo châu Phi là một quốc gia”. Mỗi một loại ung thư đều có những đặc điểm riêng. Mỗi một bệnh nhân mắc ung thư lại có một đặc trưng riêng không chỉ về thời gian sống, khả năng chữa lành mà cả khả năng đáp ứng với thuốc, hóa trị, xạ trị khác nhau.

Hầu hết chúng ta đều không mường tượng ra được một bệnh nhân ung thư sẽ trải qua những gì. Azra Zara đã dũng cảm sử dụng lại những kí ức đau buồn về những bệnh nhân mà bà đã điều trị, trong đó có cả những người thân, để đưa ra những hình ảnh chân thực nhất về những gì họ đã trải qua. Tất nhiên đó hầu hết là những ca nặng mang đầy những cơn đau cả về thể xác lẫn tinh thần, mang đầy khát khao sống trong những thời khắc cuối cùng và mang đầy sự tuyệt vọng khi những hi vọng mong manh cứ mỗi lúc một lụi tàn.

Thông qua chính những ca bệnh điển hình ấy cùng kinh nghiệm nhiều năm làm trong viện nghiên cứu thuốc Chan Soon-Shiong, Azra Zara đã lột trần ra thực tế nghiệt ngã của các phương pháp chữa trị ung thư suốt nửa thế kỉ qua. Chúng hầu hết đều chỉ đem đến một quãng thời gian ngắn ngủi mà người bệnh được kéo dài thêm sự sống. Chỉ 20 hay 30% trong số họ đáp ứng với việc điều trị. Còn lại người ta không biết đâu là 70 hay 80% những người không đáp ứng và chỉ đổi lấy những di chứng, hệ lụy khủng khiếp về thể xác. Bà cũng không quên nói đến sự tốn kém đến vô cùng về tài chính của người bệnh và gia đình.

Cuốn sách khiến cho chúng ta thức tỉnh theo nhiều cách khác nhau. Azra Zara không đẩy chúng ta vào tuyệt vọng mà bà khiến mỗi bệnh nhân ung thư hiểu mình có bao nhiêu cơ hội khi phát hiện ra ung thư ở giai đoạn muộn. Không phải dọa dẫm mà bà đề xuất chúng ta theo đuổi cách thức ít tốn kém hơn đó là cố gắng phát hiện sớm ở ngay tế bào bị lỗi đầu tiên. Bởi ung thư, theo bà, chúng có một trí thông minh ghê gớm để luôn biến đổi, thích nghi nhằm có thể sống sót trước sự tấn công của thuốc, hóa chất, phóng xạ.

Cũng chính vì thế, bà cũng gửi một thông điệp sâu sắc tới các bác sĩ và những người nghiên cứu ung thư không được phép ru ngủ bằng những thứ trông có vẻ hứa hẹn mà phải hiểu rằng việc họ đang làm đem lại hiệu quả rất giới hạn cho người bệnh.

Azra Zara là giáo sư của viện nghiên cứu thuốc Chan Soon-Shiong và là giám đốc điều hành trung tâm MDS của đại học Columbia. Bà được coi là một cơ quan quốc tế về tiền ung thư máu (MDS) và bệnh bạch cầu cấp tính và là một trong những bác sĩ-nhà khoa học hiếm hoi chia đều thời gian giữa việc chăm sóc bệnh nhân và giám sát một phòng thí nghiệm nghiên cứu cơ bản hiện đại được tài trợ nhiều bởi nhiều khoản tài trợ lớn. Bác sĩ Raza bắt đầu thu thập mẫu máu và tủy trên bệnh nhân của mình vào năm 1984 và hiện tại Ngân hàng mô của bà, lớn nhất và lâu đời nhất cả nước với hơn 60.000 mẫu, được coi là một bảo vật quốc gia độc nhất vô nhị.

Ngoài xuất bản rộng rãi các nguyên cứu cơ bản và lâm sàng về ung thư, Raza cũng là đồng tác giả của Ghalib: Epistemologies of Elegance và là đồng biên tập của trang web nổi tiếng 3QuarksDaily.com. Bà và con gái của bà – Sheherzad sống ở thành phố New York.

“Tế Bào Khởi Nguyên” được dịch giả Ngô Xuân Huy chuyển ngữ từ nguyên bản tiếng Anh cuốn sách “The First Cell” của Giáo sư Arza Raza, sách được ra mắt tại Việt Nam vào tháng 1/2022 với giá bìa 209.000 đồng, NXB Dân trí – Công ty TNHH Song Hà và Mai’s Books là đơn vị liên kết xuất bản.

Đội ngũ Mai’s Book, một dự án phi lợi nhuận, đã lựa chọn “Tế Bào Khởi Nguyên” của Azra Zara để dịch và đưa đến quý độc giả với mong muốn thúc đẩy những hướng tiếp cận mới trong điều trị ung thư tại Việt Nam. Mai’s Book cũng cố gắng truyền tải thông điệp về cách sống lành mạnh, quan tâm tới cơ thể và khơi gợi lên lòng dũng cảm, sự tỉnh táo khi đối diện với căn bệnh này của mỗi người. Vì tính chất đặc biệt của cuốn sách, Mai’s Book đã nhận được sự ủng hộ của Heligrass Heart, một sáng kiến vì sức khỏe cộng đồng của thương hiệu Heligrass, để thực hiện dự án này.

Hải Phương